برای دومین سال متوالی، کشاورزان ولایت کندز با بحران هجوم گسترده ملخهای مراکشی دستوپنجه نرم میکنند. این آفت خطرناک همچون طوفانی سبز، بر مزارع فرود آمده و خسارات سنگینی به زمینهای زراعتی وارد کرده است. کشاورزان در چندین ولسوالی از نابودی محصولات خود شکایت دارند و با ابراز نگرانی از آینده، از دولت و نهادهای بینالمللی خواستار اقدامات فوری و مؤثر شدهاند.
در واکنش به این بحران، مسئولان ریاست زراعت کندز اعلام کردهاند که کمپاین مبارزه با ملخهای مضره در ولسوالیهای امامصاحب، دشت ارچی، چهاردره، آقتاش و خانآباد راهاندازی شده است. این برنامه شامل عملیات گسترده سمپاشی، آگاهیدهی به دهقانان و شناسایی مناطق آسیبپذیر میباشد.
شماری از کشاورزان کندزی میگویند که در سالهای گذشته با دستان خالی، سعی در کنترل این آفت داشتند، اما امسال شدت و گستردگی هجوم ملخها فراتر از توانشان است. آنان هشدار میدهند که اگر اقدام فوری و گستردهای صورت نگیرد، محصولات زراعتیشان بهشدت آسیب خواهد دید و معیشتشان در خطر قرار خواهد گرفت.
عبدالرحیم، کشاورز در ولسوالی دشت ارچی، میگوید:« سه-چهار روز میشود که ما متوجه هجوم ملخ شدهایم. ملخ {بسیار} زیاد شده، اول کم بود حالا خیلی زیاد شده. ما مدیریت زراعت رفتیم {و} موضوع را همراهشان شریک کردیم. حالا فضل خدا روز دوم یا سوم است که اینجا آمدهاند. این ملخ ها چیزی که سبزه است می خورند، کشت و زراعت را می خورند و هیچ چیز نمیمانند. اگر کشت و زرع باشد هم از بین میبرند».
از سویی هم، غفور عرب، دامداری در ولسوالی امام صاحب، نیز از مشکلات ناشی از هجوم ملخها به چراگاهها نگران است:« ما خودمان یک تعداد دوا پاشیدیم، راستی که نشد (نتیجه نداد) یک تعداد {دوا} پاش دادیم از طرف دیگر پیدا میشد. ما چقوری نکنده بودیم، همین که نزدیک عید شد ملخ هم پیدا شده بود ما فرصت نیافتیم خیلی خساره وارد کرده بود فقط یک کمی دوا خودمان زده بودیم که نشد».
احمدالله، یک کشاورز از ولسوالی چهاردره، اقدامات ریاست زراعت را چنین توضیح میدهد:«در روزهای اخیر ریاست زراعت و تیم تخنیکی آنها برای دهقانان دیگر توضیح دادند که چگونه در مقابل ملخها آمادگی داشته باشیم و چگونه مناطقی را که ملخها در آنجا بودوباش دارند و از آنجا حمله میکنند شناسایی کنیم و چطور بتوانیم از طریق همکاری جمعی در مبارزه علیه ملخها سهم بگیریم».
اما علت هجوم ملخها به کشتزارها چیست؟ پوهنمل عبدالباقی روستایی، استاد دیپارتمنت حفاظت از نباتات دانشکده زراعت دانشگاه کندز، تغییرات اقلیمی و ضعف مدیریت منابع طبیعی را از عوامل اصلی افزایش جمعیت ملخها در این ولایت میداند. وی تأکید دارد که اقدامات بهموقع دولت و سازمانهای بشردوستانه میتواند در مهار این آفت بسیار مؤثر باشد.
او میگوید: «هجوم ملخها دو حالت دارد یکی حالت انفرادی و دیگر، حالت مهاجرتی و دسته جمعی، حالت انفرادی آن زیاد قابل نگرانی نیست در همان کانونها، یا تپهها و جاهایی که ملخها تولید مثل و تکثر میکنند، اکثراً در همان جاها از گیاهان هرزه استفاده میکنند. حالت دومش که حالت مهاجرتی یا تهاجمی و طغیانی است، در آن، ملخها دستههای بسیار بزرگ را تشکیل میدهند و باعث خسارات زیاد به محصولات زراعتی میشوند.»
در همین حال، عبدالشکور وهابزی، مدیر عمومی حفاظت از نباتات ریاست زراعت کندز، نیز هجوم ملخهای مراکشی را تأیید کرده و از تلاشها برای کنترل این وضعیت خبر میدهد.
او میگوید: کمپاین مجادله با ملخها در حالت آغاز است و تدابیر مجادله در ولسوالیهای دشت ارچی، امام صاحب، چهاردره، قلعه زال، علی آباد و آقتاش گرفته شده و مجادله آغاز شده است. تجهیزات، حشرهکشهای مکمل و ماشینآلات {در} اختیار داریم، پرسونل داریم، موتری که ادویه پاش بالایش نصب است داریم، ان شاءالله که مشکلی در کمپاین نیست.»
ایندرحالیست که ملخ مراکشی یکی از خطرناکترین آفات مهاجر در منطقه است که با تخمگذاری گسترده در اوایل بهار و مهاجرتهای دستهجمعی، میتواند محصولات زراعتی و چراگاهها را بهطور کامل نابود سازد. کارشناسان باور دارند که همکاری مشترک دولت، کشاورزان و نهادهای بینالمللی برای مقابله با این تهدید ضروری است.